Köpeklerde Gebelik ve Doğum Süreci

Köpeklerde gebelik ve doğum sürecine geçmeden önce genel olarak köpeklerde üreme ile ilgili kısa bilgiler verelim. Köpekler ortalama 6-7 aylık yaşa geldiklerinde pubertaya (ergenlik) girerler. Irk ve diğer faktörlere bağlı olmak üzere bu durum 5 ila 24 ay arasında değişebilir. Genellikle küçük ırklar daha erken pubertaya girerler. Köpekler monoöstrik hayvanlar sınıfında yer alır. Yani 2 östrus (kızgınlık) dönemi arasında uzun bir anöstrus dönemi bulunur. İki östrus arasında 4 ila 13 ay vardır. Ortalama 7 ay diyebiliriz.

Köpeklerde Östrus Siklusu

Dediğimiz gibi köpekler monoöstrik hayvanlardır. Östrus siklusu; proöstrus, östrus, metöstrus (diöstrus) ve anöstrus aşamalarından oluşur. Proöstrus dönemi kanamanın olduğu dönemdir. Östrustan önce dişinin çiftleşmeye hazırlandığı dönem diyebiliriz. Ortalama olarak 9 gün sürmektedir. Östrus dönemi dişi köpeğin çiftleşmeyi kabul ettiği dönemdir. Bu dönemde ortalama 9 gün sürmek ile beraber çeşitli faktörlere bağlı olarak 3 ile 21 gün arasında değişebilir. Metöstrus veya diöstrus olarak adlandırılan dönem östrusun bitmesi ile başlar ve bunu takibende anöstrus dönemi girer. Bu döngü bu şekilde devam etmektedir. Dişi köpeğin gebe kalması için östrus yani çiftleşmeyi kabul ettiği dönemde erkek bir köpek ile çiftleşmesi gerekir.

Köpeklerde Gebelik

Gebe kalan köpeklerde gebelik süresi ortalama 57-64 gün arasında değişmektedir. Bu süre ırk, yavru sayısı, köpeğin genel durumu gibi birçok faktöre bağlı olmak üzere değişkenlik gösterebilir. Yavru sayısı ortalamalarına baktığımızda ırk büyüklüğü en önemli faktördür. Büyük ırklarda ortalama yavru sayısı 6-14, orta ırklarda 5-10, küçük ırklarda ise 1-4 adettir. Gebeliğin kesin teşhisi için en sık kullanılan yöntem ultrason ile gebelik muayenesidir. Bunun için gebeliğin en azından 21 günü geçmiş olması gerekmektedir. Daha ileri gebeliklerde el ile muayene yapılarak gebelik tespit edilebilir.

Köpeklerde Gebelik Belirtileri

Öncelikli olarak genellikle davranış değişiklikleri görülür. Bununla beraber gebelik ilerledikçe fiziksel belirtilerde ortaya çıkar. Köpeğinizin karnı daha yuvarlak bir hal alır,iştahı artar, sık uyumayı tercih eder ve meme uçları belirginleşir. Gebeliğin son saatlerinde ise yemek yemez, huzursuz ve bir arayış içerisindeymiş gibi görünür. Kendisine yuva yapmaya ve bir yerleri kazımaya çalışır. Vücut ısısı son saatlerde 1-2 derece kadar düşer.

Köpeklerde Embriyo Gelişimi

Gebeliğin 20. Günü: Embriyo boyu 1 cm’den küçüktür.
Gebeliğin 22. Günü: Organlar oluşmaya başlar.
Gebeliğin 30. Günü: Embriyo boyu 2,5 cm civarına ulaşmıştır.
Gebeliğin 32. Günü: Yavruların göz kapakları oluşmaya başlar.
Gebeliğin 35. Günü: Genital organlar ve parmaklar oluşur.
Gebeliğin 48. Günü: Tüyler çıkmaya başlar, yaklaşık olarak 8-10 cm boya ulaşmıştır.
Gebeliğin 60. Günü: Gelişimleri tamamlanmıştır, 15-18 cm boya ulaşmıştır.

Köpeklerde Gebelikte Beslenme

Gebelik esnasında hem annenin sağlığı hem de doğacak olan yavru köpeklerin sağlığı için beslenme oldukça önemlidir. Özellikle gebeliğin son 2 haftasında beslenme bir hayli fazla önem taşımaktadır. Bu dönemde protein, kalsiyum ve fosfor başta olmak üzere annenin besin ihtiyaçları artar. Bu dönemdeki beslenme için veteriner hekiminizden yardım almanız oldukça iyi olacaktır.

Köpeklerde Doğum

Köpeklerde doğum genellikle kolay geçer. Doğum başlarken ıkınma döneminden sonra kontraksiyonların düzenli ve sık olduğu köpeklerde ilk yavru en geç 1 saat içinde dışarıya çıkar. Köpeklerde yavruların doğumları değişik aralıklarda olabilir. İlk iki yavrunun doğması 10 dakikada olabilir. Bundan sonrakilerinin doğması için 1 saatten fazla süre gerekebilir. Köpeklerde doğumun en geç 24 saat içerisinde tamamlanması beklenir. Bu süre sonunda hala ıkınma devam ediyorsa mutlaka bir veteriner hekime başvurmanız gerekir. Yine ilk ıkınmayı takiben ilk yavrunun 1 saat içerisinde doğması gerekir, bu gecikiyorsa veteriner hekime başvurmalısınız.