Köpeklerde Safra Kesesi Tıkanıklığı ve Mukoseli
Köpeklerde safra kesesi tıkanıklığı özellikle bazı ırklarda daha sık görülür. Genellikle orta ve ileri yaştaki köpeklerde görülen bu sorun, cinsiyet fark etmeksizin erkek veya dişi köpeklerde görülebilir. Shetland sheepdogs, cocker spaniels ve miniature schnauzers ırkları bu soruna daha yatkın olan ırklardır. Köpeklerde görülen safra kesesi tıkanıklıklarının ana nedeni çoğunlukla safra kesesi mukoselidir.
Köpeklerde Safra Kesesi Mukoseli
Safra kesesi mukoseli, safra kesesi içinde kalın, mukoid bir safra kütlesi oluşumu ile karakterizedir. Bunun neticesinde safra kesesinde tıkanıklığa ve çeşitli işlev bozukluklarına neden olur. Safra kesesi içerisinde biriken safra, nekrotizan kolesistit (Safra kesesinin iltihaplanması sonucu ortaya çıkan doku ölümüdür.) ile sonuçlanabilir.
Köpeklerde Safra Kesesi Mukoseli Nedenleri
Köpeklerde görülen safra kesesi mukoselinin direk olarak bir nedenini söylemek mümkün değildir. Fakat bu sorunun ortaya çıkmasını tetikleyen bazı hazırlayıcı faktörler vardır.
- Safra kesesi dismotilitesi (organ içi hareket eksikliği veya organın tembelliği)
- Yüksek yağlı diyet, yüksek kolesterol ve hipertiroidizm
- Özellikle yaşlı köpeklerde safra kesesinin mukus üreten bezlerinin kistik hipertrofisi (anormal genişleme ve üreme)
- Özellikle shetland sheepdogs ve minyatür schnauzer ırkı köpeklerde lipid metabolizması sorunları
- Tipik veya atipik adrenal hiperplazi (hücrelerin anormal çoğalması)
Köpeklerde Safra Kesesi Mukoseli Belirtileri
Köpeklerde görülen safra kesesi mukoseli semptomatik veya asemptomatik olabilir. Yani bazı durumlarda belirti gösterirken, bazı durumlarda herhangi bir belirti göstermez. Genel belirtiler ise şunlardır:
- Yüksek ateş
- Bulantı ve kusma
- Kilo kaybı
- Halsizlik
- Dehidrasyon
- Karın bölgesinde ağrı
- Ciltte sarılık
- Poliüri ve polidipsi (aşırı su içme ve idrara çıkma)
Köpeklerde Safra Kesesi Mukoseli Teşhis ve Tedavisi
Safra kesesi mukoseli genellikle neoplaziler (tümörler), pankreatit (pankreas iltihabı) ve kolelitler (safra taşları) ile karışabilir. Tanı esnasında öncelikli olarak bu durumlarda göz önünde bulundurulmalı ve ayırıcı için çeşitli testler yapılmalıdır. Bu sorunun teşhisinde çeşitli laboratuvar testleri ve görüntüleme yöntemlerinden faydalanılır.
Laboratuvar Bulguları
- ALP, GGT, ALT ve AST gibi karaciğer ve safra enzimlerinin yükselmesi
- Kan bilirubin seviyesinde artış
- Düşük albümin seviyesi
- Anemi ve lökosit dengesizliği
- Yüksek trigliseritler
Radyoloji Bulguları
Yapılan röntgen ve ultrason uygulamalarında görülen başlıca belirtiler; karaciğerde anormallikler, şişmiş safra kesesi ve safra kanalı, safra kesesinde duvar kalınlaşması, karaciğerde gaz varlığı ve peritonit yani karın zarının iltihaplanmasıdır.
Safra kesesi mukosel tedavisi hastanın yaşına, genel durumuna ve hastalığın şiddetine göre değişir. Özellikle hafif olgularda hastalara genellikle ursodeoksikolik asit ve S-Adenosilmetionin (SAM-e) gibi anti inflamatuar ve karaciğer koruyucu ilaçlar veteriner hekim tavsiyesi ile verilir. Duruma göre sıvı tedavisi uygulanabilir. Ayrıca hastanın duruma ve sorunun altında yatan nedene göre antibiyotikler, antiemetikler, antasitler, mide koruyucular ve antioksidan ilaçlar ile K vitamini kullanılabilir. Tedavi sonrasında hastalar düzenli aralıklar ile izlenmeli ve kontrol edilmelidir.
