Kedi ve Köpeklerde Testis Şişmesi
Erkek kedi ve köpeklerde testis şişmesi çeşitli nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilen bir durumdur. Genellikle yetişkin yaşlardaki kedi ve köpeklerde daha yaygın olarak görülse de her yaş ve ırktaki kedi, köpeklerde görülebilir. Genellikle kedi veya köpeğinizin normal testis boyutunu bileceğiniz için bir anormallik veya şişmeyi evde tespit veya fark etmeniz kolaydır. Bununla beraber altında yatan sorunun belirlenmesi ve tedavi edilmesi için böyle bir durumda veteriner hekim muayenesi şarttır. Erkek kedi ve köpeklerde testis şişmesi testis ve çevre dokulardaki iltihaplanma, tümör, tıkanıklık gibi durumlardan kaynaklı olabilir.
Kedi ve Köpeklerde Testis Şişmesi Nedenleri
Bu sorunun altında birçok farklı neden yatabilmektedir. Fakat genel olarak orşit dediğimiz testis iltihaplanması veya epididimit denilen ve sperm içeren testis tüpünün iltihaplanması ile alakalıdır. Tabi ki bu durumların da meydana gelmesinde birçok farklı faktör rol oynayabilmektedir. Bunlar arasında önemli olarak sayabileceğimiz bazı nedenleri aşağıda sıralayacağız.
- Testisi etkileyen her türlü travma
- Kedi veya köpeğin testis veya yakın bölgelerindeki ısırık yaraları
- Viral bazı enfeksiyonlar
- Bakteriyel bazı enfeksiyonlar
- Bazı mantar enfeksiyonları
- Prostat iltihaplanması
- Sistit yani idrar kesesi iltihaplanması
- Testis torsiyonu
- Skrotal fıtık
- Skrotal dermatit
- Spermatik kordun bükülmesi
- Granülom veya sperm dolu iltihaplı doku kütlesi
- Testis tümörleri veya kanser
- Testis ve çevre dokulardaki neoplazi veya anormal hücre büyümeleri
- Hormonal düzensizlikler
Kedi ve Köpeklerde Testis Şişmesi Belirtileri
En önemli ve görünen belirti testisin yapısının büyümesi ve şişliğin fark edilmesidir. Bu şişlik çok hafif olduğunda gözle belirlemek veya fark etmek biraz güç olabilir. Fakat ciddi şişlikler dışarıdan rahatlıkla fark edilebilir. Bunun dışında bazı belirtileri de saymamız mümkündür. Aynı zamanda sorunun altında yatan ana nedene göre birçok farklı türde ve şiddette belirti görmemizde muhtemeldir.
- Testislerde şişlik ve sertlik
- Kedi veya köpeğin testis bölgesini aşırı yalaması
- Testis bölgesindeki deri yüzeyinin tahriş olması
- Testis bölgesinde ağrı hissi
- İştahsızlık, halsizlik gibi genel semptomlar
- Yürüyüşte farklılıklar
- Özellikle daha serin olan yerlerde yatma isteği
- Travma nedeni ile oluşmuş olan dış yaralar vb. durumlar
Kedi ve Köpeklerde Testis Şişmesinde Teşhis ve Tedavi
Tedaviye başlayana kadar kedi veya köpeğiniz skrotal bölgeyi yalamaya devam ederek daha fazla iltihaplanma ve tahrişe neden olacağından, bir veteriner hekim tarafından hızlı teşhis önemlidir. Teşhiste ilk aşama detaylı bir anamnezdir. Evcil hayvanınız ve sorun hakkında vereceğiniz doğru bilgiler veteriner hekime ciddi anlamda yardımcı olacaktır. Bunun yanında yapılacak olan genel muayene ve bölgesel muayene ile sorunun nedeni hakkında daha fazla detay elde edilmeye çalışılır. Teşhis aşamasında altında yatan ana sorunun belirlenmesi için genellikle bazı laboratuvar testleri, idrar testleri yapılabilir. Röntgen ve ultrason gibi görüntüleme yöntemleri de teşhis açısından önemlidir. Aynı zamanda bir neoplazi durumu söz konusuysa, iyi huylu veya kötü huylu olup olmadığını belirlemek için bir biyopsi gerekli olacaktır. Semenin bakteriyel ve mikoplazmal kültür değerlendirmesi de tanı için yardımcı olabilir.
Tedavi kesin tanıya bağlı olacaktır. İyileşme için prognoz, nedene bağlıdır. Testis şişmesinin çoğu nedeni için en kolay ve en etkili tedavi yöntemi kısırlaştırmadır. Köpeğinizin veya kedinizin sağlığı için kısırlaştırma en iyi seçenektir. Bununla birlikte, bazı durumlarda veya kedi ya da köpeğinizden yavru almayı planlıyorsanız, kısmi kısırlaştırma veya sadece bir testisin alınması değerlendirilebilir. Bakteriyel enfeksiyon için antibiyotik tedavisi de gereklidir. Tedavi ayrıca herhangi bir yaranın veya tahriş olmuş skrotal bölgenin temizlenmesini ve antibiyotik içerikli lokal ürünlerin uygulanmasını içerecektir.
Köpeğinizi veya kedinizi kısırlaştırdıysanız, ameliyat bölgesini kontrol etmeniz ve tüm ameliyat sonrası bakım talimatlarını yerine getirmeniz önemlidir. İyileşme sürecinde ağrıya yardımcı olması için veteriner hekim ilaç verilebilir ve dozu tam olarak reçete edildiği gibi uygulamanız önemlidir. Ek olarak, uygun iyileşmeyi sağlamak için ameliyat bölgesini sık sık kontrol edin ve talimatlara göre temizleyin. Köpeğinizin veya kedinizin başka yaraları varsa, onları temiz ve kuru tuttuğunuzdan emin olun.
Köpeğinizi ya da kedinizi kısırlaştırmamayı seçerseniz, şişmenin nedenine bağlı olarak iyileşme ve tedavi daha zor olacaktır. Bu durumda testislerde şişmeyi hafifletmek için köpeğinizin testis bölgesine soğuk kompres uygulamanız muhtemelen tavsiye edilecektir. Şişlik azalmazsa tedavi sürecinin tekrar gözden geçirilmesinde fayda vardır.
