Köpeklerde Pire Enfestasyonu
Pire, köpeklerde en sık görülen dış parazitlerden birisidir. Dünya’da 2000’e yakın pire türü vardır. Bunlardan birkaç tanesi köpeklerde enfestasyona neden olur. Bunlardan en önemlileri; Ctenocephalis canis, Echidrophaga gallinacea ve Pulex irritans’dır.
Pirelerde Gelişim
Köpek üzerinde yer alan erişkin pireler bu konakçı üzerine yumurtalarını bırakırlar. Bırakılan yumurtalar köpeğin hareketi, tarama, çırpınma gibi faktörler ile konakçı üzerinden düşerler. Çevreye düşen yumurtalardan larvalar çıkar. Bu larvalar ortamdaki dışkı ve atıklar ile beslenir. Daha sonra pupa evresi şekillenir ve son olarak erişkin pire oluşur. Eğer şartlar uygun değilse pupalar 1 yıl kadar kozada kalabilir. Bu süre ortalama olarak 21 gün almaktadır.
Oluşan erişkin pireler kendilerine uygun bir konakçı bulmaya çalışırlar. Konakçı buluncaya kadar yaklaşık 2 hafta canlı kalabilirler. Konakçıya yerleşen pireler, konakçı üzerinde 3 ay kadar yaşayabilirler. Konakçıdan ayrıldıklarında ise 3-5 gün sonra ölürler.
Resim: Ctenocephalis canis
Köpeklerde Pire Enfestasyonunda Klinik Belirtiler
- En önemli klinik belirti kaşıntıdır. Şiddetli kaşıntı görülebilir.
- Deri üzerinde papüller görülür. Bu papüller genellikle küçük kabarcıklar şeklinde hissedilir.
- En çok etkilenen bölgeler kuyruk ve arka bacak bölgesidir. Fakat bazı durumlarda lezyonlar tüm vücuda da yayılabilir.
- Pirelere bağlı olarak alerjik dermatitler şekillenebilir.
- Sekonder enfeksiyonlara bağlı olarak pyoderma ortaya çıkabilir.
Köpeklerde Pire Tedavisi
Köpeklerde pire tedavisi başlıca 2 aşamadan oluşmaktadır. Çünkü döngünün kırılması için bu gereklidir. Yani çevrede yer alan yumurta, larva ve pupalar ile köpeğin üzerinde yer alan erişkin pireler etkisiz hale getirilmelidir. Yoksa döngü tekrar başlayabilir.
Çevre Kontrolü
Köpek yaşadığı ortamdan uzaklaştırılmalı ve temiz bir bölgeye alınmalıdır. Sonrasında köpeğin yaşadığı çevre temizlenmelidir. Ovisidal ve larvasidal etkili ilaçlar bölgeye kontrollü bir şekilde uygulanmalıdır.
Köpeğin Tedavisi
Kaşıntıyı önlemek için antihistaminikler, kortikosteroidler ve topikal glikokortikoidler kullanılabilir. Eğer sekonder enfeksiyon söz konusu ise antibiyotikler kullanılmalıdır. Direk pirelere yönelik olarak ise; yavru köpeklerde piretrin içeren şampuanlar veya spreyler, 2 aydan büyük olanlarda ise dış parazit damlaları etkilidir.