Kedilerde Katarakt Belirtileri ve Tedavisi
Katarakt insanlarda olduğu gibi, kedilerde de en sık karşılaştığımız göz problemlerinden birisidir. Kısaca katarakt, göz bebeğinin arka kısmında yer alan ve görmeye büyük katkı sağlayan göz merceğinin kısmen veya tamamen matlaşması, bulanıklaşmasıdır. Göz merceği anatomik olarak göz bebeği ve iris bölgesinin (yani gözün renkli bölgesi) hemen arkasında yer alır. Göz gelen ışınlar bu kısımdan geçerek retinaya yansır. Katarakt durumunda ışığın retinaya geçmesi kısmen veya tamamen engellenir ve görme kaybı şekillenir.
Katarakt probleminin ortaya çıkmasında çeşitli faktörler vardır. Çoğunlukla doğmasal veya ilerleyen yaş ile birlikte ortaya çıkar. Doğmasal olan katarakt konjenital katarakt, ilerleyen yaş ile beraber ortaya çıkan ise senil katarakt olarak isimlendirilir. Bazı ırklar bu göz hastalığına daha duyarlıdır. Bu ırklar arasında İran Kedisi, Birman Kedisi ve Himalayan Kedisini sayabiliriz.
Kedilerde Katarakt Belirtileri
Ortaya çıkan semptomlar ve görme bozukluğunun dereceği merceğin opaklığını ne kadar kaybettiği ile ilişkilidir. Merceğin %30 veya daha az seviyede matlaştığı durumlarda çok az belirti görülür ve bunu tespit edemeyebilirsiniz. Fakat %60 üzerinde mercek matlaşmasında görme kaybı başlar, özellikle loş ortamlarda görmede güçlük çeker.
Katarakt belirli bir seviyeye geldiğinde gözün renkli kısmı beyaz, krem rengi bir yapıya bürünmeye başlar ve hastalığın şiddetine göre bu durum ilerler. Tabi ki şeker hastalığı (diabetes mellitus) gibi katarakt neden olan sağlık sorunları vardır. Bu sorunlarda kataraktın altında yatan hastalığın diğer belirtileri de görülecektir. Örnek olarak diyabet sorununa bağlı gelişen kataraktta çok su içme, çok idrara gitme, kilo kaybı gibi belirtilerde görülecektir.
Kedilerde Katarakt Nedenleri
Kedilerde katarakt olguları genellikle kalıtsal olarak ortaya çıkmaktadır. Bunun beraber bazı hastalık ve sorunlar kataraktın ortaya çıkma ihtimalini artıracaktır. Bunlar arasında diyabet, ilerleyen yaş, üveit (gözün üveasında iltihaplanma), düşük kalsiyum seviyesi, radyasyon ve bazı toksik maddeler (örnek olarak; naftalin, dinitrofenol vs.) sayılabilir.
Kedilerde Katarakt Tanı ve Tedavi
Katarakt sorunu tek taraflı veya çift taraflı olarak ortaya çıkabilir. Kedi sahibinin göreceği ilk belirti gözün renkli bölgesinin beyazlaşmaya başlamasıdır. Bunun keratit gibi bazı diğer göz hastalıklarından ayırt edilmesi gerekir. Bunun için veteriner hekime başvurmalısınız. Veteriner hekim anamnez, fiziksel muayene ve oküler muayene neticesinde net olarak teşhisi koyacaktır.
Katarakt teşhisi konulduktan sonra bunun altına yatan belirlenmek istenebilir. Bunun için tam kan sayımı, tam biyokimya profili, idrar tahlili gibi bazı ekstra testler ve analizler yapılabilir. Aynı zamanda Ultrason veya elektroretinografi uygulanarak tedavi protokolü belirlenebilir.
Kedilerde katarakt tedavi cerrahi yöntemler ile yapılır. Fakat bunun öncesinde diyabet, hipokalsemi gibi altında yatan başka bir hastalık varsa buna yönelik tedavi gerekir. Her katarakt olgusunun ameliyat edilmesine gerek yoktur. Veteriner hekim yaptığı muayene ve bulgular eşliğinde ameliyat olup olmayacağına karar verecektir. Özellikle kalıtımsal olmayan katarakt formlarında cerrahi tedavi pek önerilmez.
Cerrahi tedavide genellikle modern bir katarakt cerrahi tekniği olan ve insanlarda da sıklıkla kullanılan fakoemülsifikasyon yöntemi uygulanmaktadır. Bu yöntem, göz merceğinin ultrasonik bir el aleti ile emülsifiye edilmesini içerir. Lens emülsifiye edilip aspire edildikten sonra, emilen sıvılar yerine dengeli bir tuz çözeltisi konulur. Ayrıca, ameliyat sırasında bir göz içi lensi implante edilebilir. Fakoemülsifikasyon, kedilerde yüzde 90’dan fazla başarı oranına sahiptir.