Köpeklerde Kabızlık Neden Olur? Nasıl Geçer?
Köpeklerde en sık görülen sindirim sistemi rahatsızlıklarından birisi kabızlıktır. Sert veya kuru bağırsak içeriği geçişi ile seyrek, eksik veya zor dışkılama tıbbi olarak köpeklerde kabızlık olarak adlandırılır. Kabızlık, yönetilmesi zor olan ve bazen tıbbi tedaviye yanıt vermeyen ciddi bir sindirim sistemi problemidir. Köpekler için çok acı verici olabilir. Sert ve kuru dışkıların uzun süre sindirim sisteminde tutulması; bu durumdaki hastalarda dışkılamayı çok zor ve imkansız hale getirir.
Köpeklerde Kabızlık Belirtileri
Köpeklerin normal bir dışkılama periyodu vardır. Özellikle evlerde düzenli bir beslenme programı ile beslenen ve düzenli olarak tuvalet ihtiyacı için dışarıya çıkarılan köpeklerde dışkılama da çoğunlukla düzenli ve normaldir. Fakat dışkılamada zorlanma, dışkı yapmama, rutin programın bozulması kabızlık için öncelikli belirtiler olabilir. Kabız olan bir köpekte muhtemelen aşağıdaki belirtileri görürüz.
- Dışkı yapmakta zorlanma
- Dışkı yapamama
- Sert ve kuru bir şekilde dışkılama
- Normale göre çok az miktarda ve sert dışkılama
- Dışkılamak için uzun süre zorlandıktan sonra normal dışkı yapamama
- Bazen çok az miktarda dışkı ile beraber hafif kan veya mukus görülmesi
- İştahsızlık
- Halsizlik
- Karın bölgesinde ağrı
- Anüs çevresinde şişlik
- Kolonda (bir bağırsak bölgesi) sert ve kuru dışkı materyali
- Dışkı pozisyonunda ağrı ve ses çıkarma
Tabi ki kabızlığın altında yatan nedene göre birçok farklı ekstra belirti görülmesi de muhtemeldir. Altında yatan nedene göre kusma, uyuşukluk, yüksek ateş, hareket etmede zorlanma, topallama, kan dışkılama, anüsten kan akması gibi birçok ekstra belirti görülebilir.
Köpeklerde Kabızlık Nedenleri
Köpeklerde kabızlığa neden olabilecek birçok hazırlayıcı faktör vardır. Bunlardan bazıları direk olarak kabızlığa neden olurken; bazıları çeşitli sorunlar ortaya çıkarır ve ortaya çıkan bu sorunlar neticesinde de kabızlık görülür.
- Beslenme programının aşırı lifli ya da az lifli olması
- Yetersiz miktarda sıvı tüketimi
- Kemik yutulmuş olması
- Yabancı maddelerin yutulması
- Tüy yutulması ve bağırsaklarda tüy yumağı oluşması
- Uygunsuz ve düzensiz beslenme
- Çeşitli travmalar
- Düşük kan kalsiyum seviyesi
- Felç ve kas zayıflaması
- Bağırsak tıkanıklığı
- Yüksek düzeyde paratiroid hormonu (kalsiyum emiliminde önemlidir)
- Kandaki düşük tiroid hormonu seviyeleri
- Çevre değişikliği (Taşınma, klinikte yatış vb.)
- Tuvalet alanına yürüyememe veya düzgün duruş yapamama
- Düşük kan potasyum seviyeleri
- Sindirim sisteminin özellikle son bölümündeki tümörler ve lezyonlar
Tabi ki yukarıda saydığımız nedenler dışında bu soruna neden olabilecek oldukça fazla neden söz konusudur.
Köpeklerde Kabızlık Teşhis ve Tedavi
Köpeğinizin kabızlığının başlamasına kadar olan sürecin detaylı bir şekilde bilgisini veteriner hekime vermeniz hastalığın teşhisi ve olası nedeni hakkında bilgi sahibi olmak açısından oldukça önemlidir. Veteriner hekimler genel muayene ve fiziksel muayene sonrasında çeşitli tanı yöntemlerini kullanabilir. Tam kan sayımı, kan biyokimya profili, elektrolit seviyeleri ve idrar tahlili sorunun nedenini ortaya çıkarmada yardımcı laboratuvar yöntemleridir. Bunun yanında radyolojik (röntgen ve ultrason) yöntemlerde sorunun şiddeti ve nedeni hakkında ipuçları verir.
Köpeğiniz susuz kalmış veya kabızsa, yatarak tedavi edilmesi gerekebilir. Çeşitli ilaçlar, lavman ve sıvı tedavisi öncelikli olarak uygulanan yöntemlerdir. Ayrıca kepek, metilselüloz, konserve balkabağı, psilyum gibi besin takviyeleri sorunun çözümünde yardımcı olabilir.
Kabızlık çok şiddetli değilse lavman ile bu sorun çözülebilir. Bazen şiddetli durumlarda veteriner hekimler genel anestezi altında bu sorunun çözmeye ve dışkıyı uzaklaştırma çalışır. Sorunun altında yatan faktöre göre özellikle kronik kabızlık durumlarında çeşitli cerrahi yöntemler uygulanabilmektedir.
Tedavi sonrasında köpeğinizin dışkılama sıklığını ve dışkı kıvamını haftada en az iki kez izleyin. Evcil hayvanınızın bağırsak hareketleri normalleştikçe, dışkılarını haftalık veya iki haftada bir kontrol etmeye başlayabilirsiniz. Çok sert, kuru dışkı fark ederseniz veya köpeğinizin dışkılama sırasında zorlandığını görürseniz veterinerinize başvurun. Ayrıca ishal de hızlı bir şekilde dehidrasyona yol açabileceğinden endişe nedenidir. Köpeklerde kabızlığın tekrarlanmasını önlemek için köpeğinize veteriner onaylı bir köpek maması verin ve köpeğinizi aktif tuttuğunuzdan emin olun. Aktif bir köpek, sağlıklı bir kiloyu daha iyi koruyabilir ve egzersiz, bağırsak kaslarının düzgün çalışmasına yardımcı olur.