Köpeklerde Mantar Hastalıkları (Microsporum Canis)
Özellikle baş, gövde, bacaklarda görülen bir dermatomikozistir. Microsporum canis tarafından oluşturulur. M.canis antibiyotikli SDA üzerinde çabuk ürer ve 10 gün içinde 35-55 mm çapta pamuk veya yün gibi miselyumlu koloniler meydana getirir. Olgun koloniler yuvarlak, periferleri sarı ortası beyaz renktedir. Kolonilerin rengi tür ve inkubasyon süresine göre değişir. Kolonilerin alt yüzü sarı safran veya parlak kahve renktelidir. Mikroskopta septumlu hifalara çok sayıda iğ şeklinde uçları düğmeli uzun kenarları kalın ve dikensi çıkıntılarla örtülü makrokonidiumlar ile oval armut biçiminde saplı küçük mikrokonidiumlar görülür. Ayrıca raket hifa, nodüler cisimcik, spiral veya pektinate hifa ve klamidasporlara rastlanır. Lezyonlardan yapılan preparatlarda branşlı ve septumlu hifalar, artrosporlarve ektotiriks görülebilir. Wood ışığında fluoresens verirler. M.canis pirinçli besi yerinde kolayca ürer. Çeşitli hayvan kıllarında keratinolizis oluşturur.
M.canis bir hayvandan diğerine direk veya indirekt temasla bulaşır. İnsanlar infeksiyonu genellikle kedi ve köpeklerden alırlar. Esas kaynak kedilerdir. Gençler ve vitamin eksikliği bulunanlar hastalığa daha duyarlıdır. Kışın daha fazla yayılma eğilimi vardır.
Köpek; patolojik bozukluklar yüz kulak yanaklarda boyun bacaklarda nadirende kuyruk ve pençelerde rastlanır. Önceleri deride kıl dökülmesi sonra kepeklenme ve kabuklanma meydana gelir. Deri eritematöz görünüm alır sonraları kalınlaşır. İleri olaylarda yangısal reaksiyonlar görülebilir. Kedilerde, yerleşim yeri köpeklerdeki ile aynıdır. Bazı durumlarda lezyonlarda seroziteye rastlanır.
Klinik Bulgular
Kedi ve köpeklerde baş tarafında olması, kılların dökülmesi, kepeklenme ringwormdan şüphelendirir. Ancak birçok deri infeksiyonları ekzama vs bozukluklarla da karışabilir.
Laboratuvar Muayenesi
Mikroskopi: Marazi maddelerin muayeneleri bilinen yöntemlere göre yapılır. Branşlı ve septumlu hifalar ve artrosporlara rastlanır. İnfekte kılların etrafında çok sayıda küçük artrosporlar bulunur. Bunlar mozaik oluştururlar.
Kültür: Lezyonlardan alınan materyallerden ve fluoresens veren kıllardan antibiyotikli SDA ortamına ekilir ve 25 C’de 10 gün inkube edilir. Üreyen koloniler makro ve mikro morfolojileri yönünden incelenir.
Deney Hayvanları: M.canis kobaylarda 15-20 günde kabuklu deri lezyonları oluşturur. 5 hafta içinde kendiliğinden iyileşir.
Hasta kedi ve köpekler ayrılarak griseofulvin sağaltımına alınırlar. Lezyonların üzerine antifungal pomadlar sürülür. İyi bir gıda rejimi uygulanır. Tabi ki ayrıntılı tanı ve tedavi uygulamaları mutlaka bir veteriner hekim kontrolünde olmalıdır.