Kedilerde Hızlı ve Yüzeysel Solunum

Hızlı solunum yani diğer adı ile taşipne, solunum sistemindeki işlev bozuklukları ve/veya kandaki oksijenin çeşitli nedenler ile azalması sonucunda kedinin hızla ve yüzeysel soluduğu ciddi ve yaşamı tehdit eden bir durumdur. Kediniz hızlı nefes alıyorsa bu durum, stresten kalp hastalığına kadar çeşitli sorunların bir işareti olabilir.

Kediler genellikle hastalık belirtilerini gizleme konusunda ustadır. Bu nedenle birçok sorun ve hastalığı erken bir şekilde tespit etmek zor olabilmektedir. Kedilerde hızlı ve yüzeysel solunumu tespit etmekte zor olabilmektedir. Kedi sahipleri bu süreçleri iyi bir şekilde takip etmeli ve tüm detayları öğrenebilmek için iyi bir gözlem yapmalıdır.

Kedide Normal Solunum (Solunum Hızı) Nedir?

Öncelik olarak, sakince dinlenirken veya uyurken bir kedi için dakikada 16 ila 40 solunum hareketinin sağlıklı bir solunum hızı (nefes alma) olduğunu bilmeniz gerekir. Nefesler küçük göğüs hareketleri ile senkronize şekilde olmalıdır. Kedinizin yan kısımları çok fazla hareket ediyorsa, bu nefes almanın zor olduğunu gösterebilir. Kedinizin nefes alması anormal ise bu endişe edilebilecek bir durumdur. Bu anormallikler arasında; alışılmadık şekilde yavaş, hızlı ve gürültülü (hırıltılı veya ıslık sesi içeren) solunumu sayabiliriz. Tüm bunlar kedinin nefes almakta güçlük çektiği anlamına gelir.

Kedinizin dinlenme sırasındaki solunum hızını belirlemek için, kedinizin aldığı nefes sayısını sayabilirsiniz. Bir nefes, kedinizin göğsünün genişlemesi (nefes alması) ve daralmasından (nefes vermesinden) oluşur. Telefonunuzu veya saatinizi süre tutmak için kullanabilirsiniz. 30 saniyelik bir süre belirleyin ve bu 30 saniyelik süre içinde kaç nefes aldığını sayın. Ardından, bir dakikadaki nefes sayısını elde etmek için saydığınız nefes sayısını iki ile çarpın. Bu şekilde kedinizin dakikada kaç nefes aldığını ve bunun normal olup olmadığını bilebilirsiniz.

Kedilerde dakikadaki normal solunum sayısı ırk, yaş, genetik gibi bazı faktörlere göre değişmekle beraber 16 ile 40 arasındadır.

Kedilerde Hızlı Solunum Nedir?

Hızlı solunum yani taşipne, solunum sistemindeki işlev bozukluğu ve/veya oksijen azalması nedeniyle kedinin hızla soluduğu ciddi ve yaşamı tehdit eden bir durumdur. Kedileri etkileyebilecek birkaç tür solunum bozukluğu vardır. Kedinizin solunum hızını ölçerken, hızlı nefes alma, dakikada normal 16 ila 40 nefesten daha yüksek sayıdaki solunum sayısı olarak tanımlanır. Stresli veya hareketli bir kedi hızlı nefes alabilir, ancak bu birkaç dakika sonra normal seviyelere gelmelidir. Solunum sayısı azalmazsa veya kötüleşirse, bir veteriner tarafından derhal kontrol edilmesi gereken ciddi bir durumun belirtisidir.

Kedilerde Hızlı Solunum Belirtileri

Kedilerinizin solunumunu saymak, kedinizin hızlı nefes alıp almadığını göstermeye yardımcı olabilir. Ancak zamanla kademeli olarak ortaya çıkabilecek veya aniden ortaya çıkabilecek başka belirtiler de her zaman vardır. Herhangi bir solunum zorluğu tıbbi bir acil durumdur ve acil veteriner müdahalesi gerektirir. Kedilerde hızlı ve yüzeysel solunum ile diğer solunum problemlerinde görülebilecek başlıca belirtiler ise aşağıdaki gibidir.

• Hızlı bir şekilde, solunum ile birlikte görülen göğüs ve karın hareketleri
• Ağız açık şekilde solunumu (nefes alma)
• Öksürme ve öğürme
• Dirsekler vücuttan uzaklaştırarak nefes alma
• Gürültülü veya hırıltılı solunum
• Uyuşukluk ve yorgunluk hali
• Diş etlerine mavimsi bir renk
• Mukozalarda mavimsi ve morumsu renkler
• Nefes almada zorlanma
• Hareket etmede isteksizlik

Kedilerde Hızlı ve Yüzeysel Solunum Nedenleri

Kedilerde hızlı ve yüzeysel nefes alma stres, egzersiz, aşırı hareket gibi durumlardan sonra normal olarak ortaya çıkabilir ve bu kısa sürede normale döner. Fakat bunun dışındaki hızlı ve yüzeysel nefes alma birçok travma, hastalık ve problemden kaynaklı olabilmektedir ve genellikle hızlı müdahale edilmesi gereken bir durumun göstergesidir.

Bazı olası nedenler ise aşağıdaki gibidir.

• Alerjiler
• Anemi
• Astım
• Duygusal rahatsızlık
• Aşırı efor
• Kalp hastalıkları
• Aşırı sıcaklık
• Ağrı ve acı hissi
• Plevral efüzyon (göğüs boşluğunda anormal sıvı birikmesi)
• Akciğer ödemi (akciğerlerin sıvı ile dolması)
• Soluk borusu tıkanıklığına sebep olan yabancı cisimler
• Solunum yolu enfeksiyonları
• Travma ve yaralanmalar
• Toksinlere maruz kalma
• Göğüs veya solunum sistemindeki tümörler

Kedilerde Hızlı Solunum Teşhisi

Kediniz hızlı ve yüzeysel nefes alıyorsa, buna neden olabilecek faktörleri göz önünde bulundurmak ve mümkünse onları kedinizin çevresinden uzaklaştırmak gerekir. Stres veya sıcaklık gibi bazı faktörlere kedi sahibi kendisi müdahale edebilir. Örneğin; kediniz sıcaklıktan dolayı nefes nefese kalıyorsa, onu mümkün olan en kısa sürede aşırı sıcak ortamdan uzaklaştırmak ve su vermek faydalı olacaktır. Olası neden ortadan kaldırıldığı halde hızlı solunum devam ediyorsa veteriner hekime başvurmak gerekir.

Veteriner hekim, kedinizin nasıl nefes aldığını gözlemleyerek; kalp üfürümü veya akciğerlerinde sıvı gibi anormallikler için kedinizin göğüslerini dinleyerek bir muayene yapacaktır. Organlara etkili bir şekilde oksijen ulaşıp ulaşmadığını belirlemek için kedinizin diş etlerinin ve mukozalarının rengini kontrol edecektir ve tüm vücudun tam bir muayenesini yapacaktır. Veteriner hekiminiz büyük olasılıkla altta yatan nedenleri kontrol etmek için kan testleri yapacak, akciğerleri ve kalbi incelemek için röntgen ve/veya ultrason çekecektir. Tüm bunlar altta yatan ana nedenin belirlenmesi için izlenmesi gereken teşhis yollarıdır.

Kedilerde Hızlı Solunum Tedavisi

Hızlı nefes alma sorununda tedavi altta yatan ana faktöre göre değişiklik gösterebilmektedir. Kediniz nefes almakta zorlanıyorsa veteriner hekim, kedinizi stabilize etmek için hemen bazı tedavilere başlayabilir. Bu süreçteki tedavide genellikle kediye oksijen verilir, intravenöz bir kateter yerleştirilerek sıvı tedavisine başlanır ve bazı acil ilaçlar verilebilir.

Plevral efüzyon vakalarında genellikle ilk olarak torasentez yapılacaktır. Bu nefes almayı iyileştirmek ve analiz için sıvı numunesi almak amacıyla yapılır. Kalp hastalığı durumu varsa, kedinizin durumu stabilize olduğunda, kalbin boyutunu ve işlevini değerlendirmek için röntgen ve EKG yapılacaktır. Enfeksiyöz veya inflamatuar hastalık durumlarında antibiyotikler ve antienflamatuarlar kullanılmaya başlanacaktır.

Kedinizin hızlı nefes aldığını düşünüyorsanız, çoğu durumda bunun acil bir durum olduğunu unutmamak gerekir. Kediniz hızlı ve yüzeysel şekilde nefes alıyorsa bunu iyi bir şekilde takip etmek ve anormallik durumunda veteriner hekime başvurmak gerekir.