Kedilerde Tenya Belirtileri ve Tedavisi
Kedilerde hem iç parazitler hem de dış parazitler yaygın olarak karşımıza çıkmaktadır. İç parazit türlerinden birisi olan tenyalarda kedilerde yaygın olarak bulunur. Tenyalar, kedi sağlığı kadar diğer canlılar ve insan sağlığı açısından da oldukça önemlidir. Bazı tenya türleri zoonozdur ve insanlara da zarar verebilir. Bu nedenle bir kedi sahibinin tenyalar hakkında genel bir bilgiye sahip olması şarttır. Bu sayede hem kedisini hem de kendini nasıl koruyacağını bilir. Bu konumuzda sizlere kedilerde tenya probleminden, kedilerde tenyanın nedenleri, belirtileri ve tedavisinden bahsedeceğiz.
Tenya Nedir?
Bir iç parazit türü olan tenyalar, helmint sınıfının yassı solucanlar yani sestadlar ailesinde yer almaktadır. Kancalı kurt, yassı kurt gibi isimler ile de ifade edilirler. Tenyalar genel olarak kedilerin bağırsaklarına tutunarak bağırsak boşluklarında yaşarlar. Farklı boyutlarda olabilen tenyalar genellikle beyazımsı renktedir. Bağırsaklara yerleşen bu iç parazitler doğrudan veya dolaylı yollar ile konakçı yani kediye zarar verebilir. Aynı zamanda diğer kedileri, diğer canlıları ve insanları da tehdit eden türleri vardır. Kedilerde bulunan iç parazitler ile alakalı “Kedilerde İç Parazitler” konumuzdan detaylı bilgiler alabilirsiniz.
Kedilerde Tenya Belirtileri
Tenyalar, bağırsaklarda yaşayan diğer iç parazitler gibi direk olarak dışkıda karşımıza çıkabilir. Fakat bunun yanında lokal veya genel birçok farklı semptoma da neden olabilirler. Bir kedide tenya problemi söz konusu ise görülebilecek belirtiler şunlardır.
- Dışkıda parazit veya parazite ait parçaların görülmesi
- Anüs çevresinde pirinç benzeri parazit parçalarının görülmesi
- Kedinin anüs çevresini kaşıması
- Kedinin anüs çevresini sürekli yalaması
- Kedinin poposunu yere sürtmesi
- Kilo kaybı ve gelişim geriliği
- İshal ve kusma
- Karın bölgesinde şişlik
- Karın bölgesinde ağrı hissi
- Halsizlik ve iştahsızlık
Kedilerde yaşayan tenyalar 20-25 cm kadar boyutlara ulaşabilir. Fakat birçok segment yani bölümden meydana gelen tenyaların proglottid adı verilen küçük pirinç büyüklüğündeki segmentlerini dışkıda veya anüs çevresinde görmek bu sorunun en yaygın belirtisidir. Bu yassı solucanlar sindirim sisteminde yaşadıkları için kusma veya ishal yoluyla da vücuttan çıkabilirler.
Kedilerde Tenya Nedenleri
Kedilerde tenyalar türüne göre çeşitli şekillerde kedi vücuduna ulaşırlar ve buraya yerleşerek yaşantısına devam ederler. Böylece kendilerine yeni bir yaşam döngüsü oluşturmuş olurlar.
Kedilerde en yaygın gördüğümüz tenya türü Dipylidium caninum ismi verilen tenyadır. Bu tenyalar pireler aracılığı ile bulaşır. Kedinizde pire problemini fark etmemiş veya kediniz böyle bir problem yaşamamı olsa bile bir şekilde pire yemiştir. Bu parazitin ara konakları pirelerdir ve kedinin bir şekilde enfekte olan pireyi alması gerekir. Çok temiz canlı olan kedi, temizlik esnasında siz fark etmemiş olsanız bile bir pire yemiş olmalıdır.
Kedilerdeki diğer Dipylidium, türleri ile beraber Taenia ve Echinococcus türleri yaygın görülen diğer tenyalardır. Bu tenyaların bulaşmasına ise kemirgenler, kuşlar ve tavşanlar neden olur.
Kedilerde Tenya Tedavisi ve Önleme Yöntemleri
Tenyanın veya tenya parçalarının direk olarak kedinin dışkısında veya anüs çevresinde görülmesi ya da yapılacak olan dışkı muayenesi ile teşhis net olarak konulabilir. Teşhis konulduktan sonra antelmentik ilaçlar ile tedavi edilebilir. Kedilerde antelmentik yani parazit ilacı olarak kullanılabilen çeşitli ilaçlar vardır. Bunlar ağız yoluyla, enjeksiyon ile veya topikal damla olarak kullanılabilir. Parazitin türüne göre birkaç hafta aralıklar ile tekrar edilmesi gerekebilmektedir.
Kedilerde tenya ve diğer iç parazitleri uzak tutmanın en önemli yolu düzenli olarak iç parazit uygulamalarının yapılmasıdır. Riske göre evde bakılan kedilerde en geç 3 ayda 1 kez, dışarıda yaşayan kedilerde ise daha sık aralıklar ile iç parazit mücadelesi yapılmalıdır. Yani iç parazitlere karşı bir ilaç uygulaması yapılmalıdır.
Pirelerin özellikle Dipylidium caninum türünün bulaşmasında etkili olduğunu söylemiştik. Bu nedenle iç parazit kontrolü kadar dış parazit kontrolü de önemlidir. Pireleri kedilerden uzak tutmak gerekir. Bunun için dış parazit uygulamaları da veteriner hekimin önerdiği aralıklar ile tekrarlanmalıdır.