Muhabbet Kuşlarında Tüy Dökme ve Tüy Dökülmesi
Muhabbet kuşları ile alakalı olarak bizlere en çok sorulan soruların başında tüy dökmesi veya tüy dökülmesi gelmektedir. Tüy dökülmesi muhabbet kuşu bakan hemen hemen herkesin belirli bir dönemde karşılaştığı sorunlar arasında yer almaktadır. Muhabbet kuşlarında tüy dökülmesini fizyolojik ve patolojik tüy dökülmesi olarak 2’ye ayırabiliriz. Fizyolojik olarak belirttiğimiz dökülmeler; herhangi bir hastalık veya sorundan kaynaklanmayan muhabbet kuşlarında normal olarak görülen tüy dökülmesidir. Patolojik olanlar ise herhangi bir hastalık veya sorun ile ilişkili olarak ortaya çıkan tüy dökülmeleridir.
Öncelikli olarak konunun detaylarına geçmeden önce muhabbet kuşlarında tüy yapısı hakkında sizlere bilgi verelim.
Muhabbet Kuşlarında Tüy Yapısı
Muhabbet kuşları birçok kuş türünde olduğu gibi 2 farklı tüy yapısına sahiptir. Bunlar kalın ve ince tüyler olarak adlandırılır. Aslında arada yer alan bir tüy grubu vardır. Bu gruba ise ara tüy denilmektedir. Bazı kaynaklar bunu da dikkate almaktadır. Bu tüyler arasındaki farkı görebilmek için tüy tanesini incelemek gerekmektedir. Aslında ayrım basittir. İnce tüyler tamamen yumuşak, esnek, genellikle beyaz renkteki tüylerdir. Kalın tüyler ise genellikle kuşun rengi ile aynı renkteki, sert yapıdaki tüylerdir.
Muhabbet Kuşlarında Tüy Kumu
Muhabbet kuşlarında tüy kumu olarak adlandırılan kumlar vardır. Bu kumlar tüylerin arasında bulunur. Bazı papağan türlerinde de bu olay vardır. Küçük kum tanecikleri tüylerin arasında bulunarak türlerin altındaki derinin hava almasını sağlar. Muhabbet kuşları ara ara bu kumların yerini değiştirir. Yani tüylerinin arasını gagalıyor gibi görülür. Aslında bu durum kumların yerini değiştirmesi ile alakalıdır.
Muhabbet Kuşlarında Normal Tüy Değişimi
Birçok kuş türünde olduğu gibi muhabbet kuşlarında da belirli aralıklar ile tüyler değişmektedir. Bu durum genellikle mevsim geçişlerine denk gelir. Bazen yılda 1 kez görülürken bazen 2 kez bu durum gözlenir. Birçok canlı mevsime göre hazırlık yapmaktadır. Muhabbet kuşları içinde durum böyledir. Kış aylarında daha kalın ve kaba olan tüyler yazın başlangıcında dökülerek daha ince tüylere dönüşür. Tam tersi durumda söz konusudur. Bu dönemlerde tabi ki dökülen tüyler olacaktır. Fakat bu bir hastalıktır değildir. Tam tersi kuşunuzun sağlıklı olduğunun göstergelerinden birisidir.
Tüy değişim dönemi kuşlar arasında farklı şekilde geçirilebilir. Bazı kuşlar için bu dönem zor geçmektedir. Bu nedenle özellikle bu dönemlerde kuşunuzun sağlığına ve beslenmesine dikkat etmelisiniz. Veteriner hekimin tavsiyesi ile ekstra vitamin uygulayabilirsiniz. Bu dönemde kuşunuz halsiz olabilir. Bu nedenle desteklemekte yarar vardır.
Muhabbet kuşlarında tüy değişimi genellikle 10-15 gün sürmektedir. Bu dönemdeki bakım ve besleme koşulları iyi olduğu takdirde kuşunuz sağlıklı bir tüy yapısına kavuşacak ve sonrasındaki dökülmeler azalacaktır. Tam tersi bu dönemde bakım ve besleme ile ilgili sorunlar yaşayan ve bu dönemi sağlıksız geçiren kuşlarda tüyler sağlıklı olmayacak, dökülmeye her zaman müsait olacaktır.
Fizyolojik tüy dökülmesinin ilk örneği budur. Bir diğer örnek ise yavruluktan çıkan kuşların tüy dökmesidir. Muhabbet kuşları yavruluktan erişkinliğe geçtikleri dönemde tüy dökebilir. Bu durumda normaldir.
Tüy Dökme Dönemindeki Diğer Belirtiler
- Genellikle mevsim geçişlerinde ve yavruluktan çıkarken meydana gelir.
- Genellikle çevreye karşı ilgisiz olurlar.
- Ötmeleri normale göre azalmıştır.
- Sakin kalmayı ve genellikle uyumayı tercih ederler.
- Eğer eşi varsa eşine olan ilgisi azalır.
- Kafeste kalın tüy örneklerini yoğun şekilde görürsünüz.
- 10-15 gün içinde herşey normale döner.
Bu saydığımız belirtiler normal tüy dökülmesi ile normal olmayan tüy dökülmesini ayırmak için önemlidir.
Muhabbet Kuşlarında Tüy Dökülmesinin Nedenleri
Yukarıda açıkladığımız nedenler fizyolojik tüy dökülmesinin nedenleriydi. Bunlar normal olarak görülen ve herhangi bir sıkıntının habercisi olmayan durumlardır. Fakat bunlar dışında görülen aşırı tüy dökülmesi bir hastalıktan ve problemden kaynaklıdır.
- En büyük nedenlerden birisi bakım ve besleme ile alakalıdır. Özellikle normal tüy değiştirme dönemindeki yetersiz bakım ve besleme koşulları neticesinde yeni oluşan tüyler yeterince kaliteli olmaz ise dökülmeye müsaittir. Beslenme içeriğinin vitamin ve mineraller bakımından yeterli olmaması önemli bir sebeptir.
- Stres tüylerin dökülmesine sebep olabilen önemli bir faktördür. Yer değişikliği, sahip değişikliği, yanına başka bir kuşun gelmesi, eş ile ayrılması, aşırı ses veya ışık stres faktörleri arasında sayılabilir ve kuşlarda tüy dökülmesine sebep olabilir. Strese neden olabilecek birçok farklı faktör vardır.
- Özellikle kapı ve pencere önüne konularak rüzgara maruz kalan kuşlarda tüy dökülmesi görülen belirtiler arasındadır. Bu şekilde görülen tüy dökülmesinde; tüy dökülmesi ile beraber; tüylerde kabarma, halsizlik gibi başka belirtilerde görülür.
- Ani sıcaklık değişimleri kuşların tüylerinde dökülmeye sebep olan nedenler arasında sayılır. Özellikle kısa süreler içerisinde gerçekleşen ani ısı değişiklikleri soruna neden olur.
- Bazı vitamin ve minerallerin eksikliği tüylerin dökülmesine sebep olabilir. Genellikle beslenme bozukluğu ile alakalı olsa da bazen farklı nedenleri de söz konusudur.
- Dış parazitler ve mantar hastalıkları tüy dökülmesinin nedenleri arasında sayılabilecek önemli sorunlardan birisidir.
- Bazı hastalıklar tüyleri etkiler. Tüylerin kalitesinin bozulmasına ve dökülmesine neden olabilir.
Özellikle ishal, halsizlik, iştahsızlık gibi farklı belirtiler ile beraber görülen tüy dökülmesinde vakit kaybetmeden veteriner hekime götürmekte fayda vardır.
Neler Yapılmalıdır?
Öncelikli olarak tüy dökülmenin normal olup olmadığını ayırmanız gerekmektedir. Bunun için yukarıda saydığımız maddelerden yararlanabilirsiniz. Bu ayrımı yaptıysanız ve normal tüy dökülmesi söz konusu ise bakım ve beslenmeye bu dönemde biraz daha dikkat etmeniz doğru olacaktır.
Normal olmayan tüy dökülmesi söz konusu ise bunun birçok sebebi olabilir. Kuşunuzun bulunduğu ortamı ve bakım koşullarını tekrar gözden geçirin. Bir aksaklık varsa bunu düzeltin. Aynı zamanda vakit kaybetmeden bir veteriner hekime gidin. Eğer bir hastalıktan kaynaklı bu durum söz konusu ise nedeni ortadan kaldırmak yani hastalığı tedavi etmek gerekir. Bu hem kuşunuzun sağlığı için hemde tüy dökülmesini önlemek için önemlidir.
Beslenmeye dikkat edin diyorsunuz. Ne yedirebiliriz, muhabbet kuşumuz tüy dökme zamanını rahatlıkla geçirebilsin diye?
Benim kuşumun tüyü dökülüyor ve kuyruğu küçücük kaldı, hep döküldü. Bir bilginiz var mı? Yardımcı olursanız çok sevinirim.