Köpeklerde Karında Sıvı Birikmesi ve Karın Şişliği
Köpeklerde karında sıvı birikmesi ve karın şişmesi farklı nedenler ile görülebilmektedir. Karında sıvı birikmesinin en önemli belirtileri arasında karın şişliği gelmektedir. Bu aslında köpeklerde birçok sorun ve hastalıkta görülebilen, yaygın bir semptomdur. Karın boşluğunda sıvı birikmesi abdominal efüzyon veya asites ismi ile de bilinir. Genel anlamı ile karında sıvı birikmesi ciddi bir durumun habercisi olabilmektedir ve oldukça dikkat edilmesi gereken bir semptomdur. Bu nedenle böyle bir durum ile karşılaşıldığında vakit kaybetmeden veteriner hekime başvurmak doğru olacaktır.
Köpeklerde asites, karın boşluğunda anormal sıvı birikmesini tanımlayan tıbbi bir terimdir. Bu sıvı farklı karakterlerde olabilir. Yani içeriği farklı olabilmektedir. Başlıca aşağıdaki içerikler karşımıza çıkar.
- Kan ve damar sıvıları
- Safra yani yağların sindirimine yardımcı olan yeşilimsi sarı sıvı
- İdrar
- Eksudat yani protein açısından zengin ve iltihaplanma olduğunda kan damarlarından çıkan sıvı
- Transudat yani basınçtan kaynaklanan sulu ve düşük proteinli sıvı
- Lenfatik sıvı ve yağdan oluşan sıvılar
Köpeklerde karında sıvı toplanması ve karın şişliği bir hastalığın kendisi değildir, daha çok farklı sorun ve hastalıklarda ortaya çıkan belirtilerden birisidir. Bu nedenle bu sorunun tedavisi için altta yatan nedenin tanımlanması gerekir.
Köpeklerde Karında Sıvı Birikmesi Nedenleri
Köpeklerde karında sıvı birikmesinin ve karın şişliğinin birçok nedeni vardır. Bunlardan bazıları organ yetmezlikleri ve fonksiyon bozuklukları ile ilgilidir. Kalp yetmezliği bu kapsamda önemli nedenler arasında sayılabilir. Köpeklerde kalp yetmezliğinin altında yatan bazı nedenler ise aşağıdaki gibidir.
- Sağ kalp yetmezliği, sağ ventrikülün (kalbin kanı alıp akciğere pompalayan kısmı) işlevini yerine getiremediğinde ortaya çıkar. Kan damarlara geri döner ve damarlarda ekstra basınca neden olur. Bu da karında sıvı sızıntısına ve birikmesine neden olur.
- Trafik kazaları ve yaralanmaları içeren travmalar iç kanama nedeniyle karında sıvı birikmesine neden olabilir.
- Karaciğer yetmezliği yüksek tansiyona neden olur ve sıvıların kan damarlarından dışarı çıkıp karın içinde birikmesine neden olabilir.
- Peritonitis, genellikle bir bakteriyel enfeksiyon tarafından oluşan karın zarının (periton) iltihaplanmasının bir sonucu olarak karında sıvı birikebilir.
Köpeklerde karında sıvı birikmesinin diğer nedenleri arasında; karın tümörleri, böbrek yetmezliği, nefrotik sendrom, kalp kurdu, mesane rupturu, protein kaybettiren enteropati sayılabilir.
Maddeler halinde ve daha basit şekilde köpeklerde karında sıvı birikmesinin nedenlerini saymak gerekirse aşağıdaki şekilde bir liste oluşturabiliriz.
- Konjestif kalp yetmezliği
- Sağ kalp yetmezliği
- Kronik karaciğer yetmezliği
- Böbrek yetmezliği
- Nefrotik sendrom
- Portal hipertansiyon
- Yetersiz ve dengesiz beslenme
- Hipoalbüminemi veya düşük albümin seviyeleri
- Lenfoma
- Peritonit veya karın içini kaplayan zarların iltihabı
- Özellikle yavru köpeklerde kancalı kurt enfeksiyonu
Köpeklerde Karında Sıvı Birikmesi Belirtileri
Köpeklerde asitesin yani karın boşluğunda sıvı birikmesinin en bilinen belirtisi karın ağrısının da eşlik edebileceği şişkin bir karındır. Köpeklerde karında sıvı birikmesi birçok durumun ikincil bir belirtisi olsa da, köpeğinizde kusma, nefes almada zorluk, iştahsızlık, nefes nefese kalma ve anemi gibi başka semptomlara ve rahatsızlıklara neden olabilir. Bunun nedeni böbrek, kalp, akciğerler, karaciğer dahil olmak üzere çevredeki organlarda sıvı birikmesi, basınç ve fonksiyon bozukluklarıdır.
Köpeklerde karında sıvı birikmesi durumunda karşımıza çıkan genel belirtileri şunlardır.
- Karında sıvı birikimine bağlı karın şişkinliği
- Çeşitli derecelerde iştahsızlık
- Nefes almada zorlanma
- Karın bölgesinde ağrı hissi
Bunun yanında bu soruna neden olan ana faktöre göre karşımıza çıkabilecek başlıca belirtiler ise aşağıdaki gibidir.
- Depresyon ve yorgunluk hali
- Anoreksiya
- Bilinç bulanıklığı
- Öksürük
- Kusma ve ishal
- Dışkılamada azalma
- Uyumada zorluk
- Bayılma
- Aşırı ve hızlı nefes alma
- Anemi ve solgunluk
- Su tüketimde artma
- Aşırı idrara çıkma
- Nöbetler
Tabi ki köpeklerde karında sıvı birikmesi ve karın şişliği durumunda altta yatan neden göre çok farklı belirtiler görmekte mümkündür. Özellikle bazı hastalıklar karında sıvı birikmesi ile karıştırılabilir, çünkü benzer belirtiler gösterir. Bunlar arasında özellikle köpeklerde pyometra durumunu dikkate almak gerekir.
Köpeklerde Karın Şişliği ve Karında Sıvı Birikmesi Tedavisi
Öncelikli olarak bu sorunun tedavi edilebilmesi için altında yatan ana nedenin teşhis edilmesi gerekir. Teşhis prosedürlerinin amacı, köpeğinizin vücudundaki sıvı birikiminin altında yatan nedene ulaşmaktır. Hastanın öyküsü ve fizik muayene (karın palpasyonu) nedeni belirlemede ilk adımlardır. “Karın şişliği ne kadar süredir var?”, “Köpeğinizde davranış ve görünümde başka hangi değişiklikleri fark ettiniz?”, “Karın şişliği dışında başka hangi belirtiler var?” gibi soruların cevapları da teşhise giden yolda önemli anahtarlardır.
Teşhiste ikinci aşama ise uygulanacak olan yardımcı tanı yöntemleridir. Tam kan sayımı, serum biyokimya testleri, idrar tahlili, röntgen ve ultrason tanıya yardımcı olabilir. Bunun yanında muayene için bir iğne ile karından sıvı almayı içeren minimal invaziv bir prosedür olan abdominosentez önemli bir teşhis yöntemidir. Sıvının kıvamı ve rengi, veterinerinize olası nedenler hakkında çok şey söyleyebilir. Örneğin; veterineriniz abdominosentez yaptığında sulu ve sarımsı renkli bir sıvı görürse, konjestif kalp yetmezliğinden veya bir tümörden şüphelenebilir. Tabi ki belirli nedenleri tam olarak teşhis etmek için daha ileri testler gerekli olabilir. Örneğin; konjestif kalp yetmezliğini doğru bir şekilde teşhis etmek için elektrokardiyogramlar (EKG) ve ultrason kullanılacaktır.
Teşhis aşamasında yapılan abdominosentez ayrıca karında sıvı birikmesinden kaynaklanan rahatsızlığı da hafifletebilir. Bununla birlikte, tedavi tamamen altta yatan nedene göre değişmektedir. Sebep tedavi edilmezse, muhtemelen sıvı birikmesi tekrar edecektir. Asitesin nedenlerinden bazıları ilaçla tedavi edilebilir. Bazıları içinse ameliyat gerekebilir. Konjestif kalp yetmezliği ve karaciğer fonksiyon bozukluğu gibi durumlarla ilgili olarak köpeğinizin karnındaki sıvı birikimini kontrol etmek için tuz oranı düşük özel bir diyet verilebilir.
Köpeğinizdeki karın şişliği ve karında sıvı birikmesi, ciddi bir hastalığın belirtisi olabileceğinden asla göz ardı edilmemesi gereken bir durumdur. Köpeğinizin hemen iyileşmesi için veterinerinizin tavsiyelerine uymanız çok önemlidir.
Sıkça Sorulan Sorular
Köpeklerde asites neden olur?
Köpeklerde asites yani karında sıvı birikmesi birçok farklı faktöre bağlı olarak karşımıza çıkabilmektedir. Özellikle kalp yetmezliği, karaciğer ve böbrek gibi önemli organlar ile ilgili sorunlar ilk olarak karşımıza çıkan nedenler arasındadır.
Köpeklerde karın şişliği için ne yapmalı?
Köpeklerde karın şişliği ciddi bazı hastalıkların ve sorunların habercisidir. Bu nedenle mutlaka kontrol edilmeli, bazı testler yapılmalı ve altında yatan neden belirlenmelidir. Buna göre farklı tedavi seçenekleri gündeme gelebilir.
Köpeklerin karnı ne zaman şişer?
Genellikle yeni doğan yavru köpeklerin karnı biraz şiş olur. Bunun dışında anormal durumlarda karın şişliğinin çeşitli sebepleri vardır. Karın boşluğunda sıvı birikmesi, bağırsaklarda gaz birikimi, dışkılayamama, iç parazitler, pyometra ve tümörler karın şişliğine neden olan önemli faktörler arasındadır.