Köpeklerde Bölgesel Tüy Dökülmesi Nedenleri ve Tedavi Seçenekleri
Köpeklerde tüy dökülmeleri çeşitli şekillerde sınıflandırılabilir. Bu sınıflandırmalardan birisi de genel ve bölgesel tüy dökülmesidir. Genel tüy dökülmelerinde tüm vücutta hemen hemen aynı derecede tüy dökülmeleri görülürken, bölgesel tüy dökülmesinde sadece belirli bölgelerdeki tüylerde dökülmeler meydana gelmektedir. Bu makalemizde sizlere köpeklerde bölgesel tüy dökülmesinin nedenlerinden, belirtilerinden ve kısaca tedavi seçeneklerden bahsedeceğiz.
Tüy dökülmelerini fizyolojik ve patolojik olarak sınıflandırmak ve buna göre değerlendirmek gerekir. Fizyolojik tüy dökülmeleri herhangi bir hastalıktan kaynaklı olmayan ve özellikle mevsim geçişlerinde görülen dökülmedir. Bu tarz dökülmeler aslında bölgesel olmaz, genellikle tüm vücutta görülür ve genel bir dökülmedir. Fakat bilmeniz açısından söylemek istedik. Çünkü birçok köpek sahibi bu tarz dökülmeleri bir hastalık sebebi olarak görmekte ve panik yapmaktadır. Dediğimiz gibi özellikle mevsim geçişlerinde bu tarz dökülmeler olabilir. Fakat dökülmeler yoğunsa ve özellikle bazı bölgelerde daha aşırı düzeydeyse veteriner hekime bildirmekte ve veteriner hekimden yardım istemekte fayda vardır. Bazen fizyolojik ve patolojik dökülmeleri ayırt edebilmek için bazı testlerin yapılması gerekebilir.
Köpeklerde Bölgesel Tüy Dökülmeleri
Genel Bilgi
Köpeklerde bölgesel tüy dökülmeleri genellikle patolojik yani bir hastalıktan ve sorundan dolayı ortaya çıkmaktadır. Bazen bu hastalıklar cilt hastalığıdır bazen ise sistemik bazı hastalıkların klinik bulguları olarak bölgesel tüy dökülmesi görülmektedir. Burada bilinmesi ve ayırt edilmesi gereken bir husus daha vardır. Bu husus ırk özellikleridir. Bazı ırklarda çeşitli bölgelerde (kulak arkası, ense, boyun bölgesi gibi) tüyler yoktur veya normale göre daha azdır. Bu konuları da bilmek ve her ırkı ayrı bir şekilde değerlendirmek gerekir.
Nedenleri
Bölgesel tüy dökülmeleri birçok farklı nedenden dolayı ortaya çıkabilmektedir. Başlıca nedenler olarak mantarlar, bazı parazitler, bakteriler, viral bazı hastalıklar, bağışıklık sistemini etkileyen sorunlar, beslenme problemleri ve düzensiz beslenme, stres faktörleri ve hormonal problemler sayılabilir.
Mantarlar: En sık görülen deri hastalıklarından birisidir. Çeşitli belirtiler ile beraber en belirgin olan belirtilerden birisi tüy dökülmesidir. Mantar enfeksiyonlarında özellikle ilk dönemlerde baş bölgesinde, burunda, kulak ve göz çevresinde tüy dökülmesi görülmektedir. Tabi ki bu genel bir durumdur, istisnaları olabilmektedir. Enfeksiyona neden olan mantar türü de lezyonların yerleşimi açısından oldukça önemlidir. Mantar türüne göre tüy dökülmesi dışında farklı belirtilerde görülebilir.
Parazitler: Bit, pire, kene ve uyuz etkenleri başlıca dış parazitlerdir. Köpeklerde oldukça yaygın olarak görülürler. Tüm bu parazitlerin neden olduğu sorunlarda aynı zamanda tüy dökülmesi görülebilir. Özellikle uyuz etkenlerinin neden olduğu sorunlarda tüy dökülmeleri daha barizdir. Köpeklerde uyuz hakkında sitemizde daha detaylı bilgiler bulabilirsiniz. Başlıca uyuz etkenleri olarak köpeklerde Demodex, Otodectes, Notodres ve Sarcoptes’i sayabiliriz. Bunların ayrımı klinik belirtilere ve bazense çeşitli mikroskobik incelemelere göre yapılır. Parazit kaynaklı problemlerde tüy dökülmesinin dışında kızarıklık, kaşıntı, ileri olgularda kilo kaybı gibi ekstra belirtiler görülür. Aynı zamanda genellikle bölgesel olarak tüy dökülmesi ve lezyonlar başlar ve müdahale edilmediği takdirde giderek tüm vücuda yayılır.
Bakteriler: Direk olarak deriyi etkileyen bazı bakteriyel problemler olsa da deriyi etkileyen ve tüy dökülmesine neden olan bakteriyel enfeksiyonlar genellikle sekonder (ikincil) olarak ortaya çıkar. Yani travma veya herhangi bir nedenle bakteri geçişine müsait olan deriye geçen bakteriler neden olur. Altında farklı bir neden yatmaktadır. Özellikle köpeklerin uygun olmayan taraklar ile taranması, tıraş sonrası veya çizilme, yaralanma gibi olaylardan sonra ortaya çıkar.
Hormonal Sorunlar: Bazı hormonal problemlerde tüy dökülmesi görülmektedir. Endokrin sistem yani hormon sistemi kaynaklı olan tüy dökülmeleri genellikle vücudun her iki tarafında simetrik olarak göze çarpmaktadır. Genellikle karın bölgesinde ve simetrik olarak görülür.
Diğer Faktörler: Stres, beslenme bozuklukları, enjeksiyon gibi nedenlere bağlı olarak bölgesel tüy dökülmeleri görülebilmektedir. Bu tarz dökülmeler ile çok karşılaşılmaz ama özellikle özellikle enjeksiyon sonrası, enjeksiyon bölgesinde tüy dökülmesi görülebilmektedir.
Tedavi Seçenekleri
Tedavi sürecinde en önemli kriter hastalığa neden olan ana faktörü belirlemek ve ona göre bir tedavi yöntemi uygulamaktır.
Paraziter kaynaklı nedenlerde bazen ense damlası yeterli olurken özellikle uyuz etkenlerinde ekstra (bazı ilaçlı banyolar ve antiparaziter ilaçlar) yöntemler gerekebilir. Mantar içinde durum benzerdir bazen lokal antifungal uygulamalar yeterli olurken bazen oral veya enjektabl ilaçlarda kullanmak gerekebilir. Bakteriyel olanlarda lokal veya genel antibiyotik tedavisi gerekir.
Genel olarak nedene yönelik tedavi yapılırken tüy yapısının güçlendirilmesi ve dökülen yerlerin daha hızlı bir şekilde yerine gelmesi için çinko, folik asit gibi uygulamalar veteriner hekiminin izni ve tavsiyesi ile yapılabilir.